De betekenis van tijd

20150518_181652Hieronder is een link opgenomen naar een artikel in Business Insider. De boodschap is dat in verschillende culturen op een andere manier tegen tijd wordt aangekeken. Het begrip ervan varieert en het gebruik is ook anders. In het aandachtsgebied van complexiteitstheorie heeft het begrip tijd een ambigue rol. Veel klassieke natuurkundigen waren (zijn) ervan overtuigd dat tijd op zich niet relevant is: alle processen zijn omkeerbaar, we kennen alleen nog niet alle regels (natuurwetten). Er is ook een stroming die ervan uitgaan dat er wel intrinsiek onomkeerbare processen bestaan en dat tijd ook intrinsiek is in zulke processen. In termen van complexe systemen: systemen co-evolueren of co-adapteren ten opzichte van elkaar.

Dat gaat weliswaar met interacties gepaard, maar de vraag is of die noodzakelijk tijdsgebonden zijn: je kunt ook denken aan een soort ‘clicks’. Op een evolutionaire (denk aan geologische) tijdschaal is om een ontwikkeling te beschrijven tijd in feite nauwelijks relevant, vergeleken met onze gemiddelde leeftijd van 80 jaar. De portee van het artikel hieronder is anders, maar het is in deze context toch interessant om te lezen hoe ons vaste begrip van tijd anders wordt geïnterpreteerd in andere culturen. Dit is de link.

De economische toekomst van landen

Hieronder is een link opgenomen naar een artikel in Nature over het voorspellen of een land economisch gezien robuust is. De vraag die de onderzoekers willen beantwoorden is: ‘Welke landen worden rijk en welke blijven arm?’. Ze gaan uit van de ontwikkeling van de diversiteit van de producten die door de landen worden voortgebracht als proxy voor de toegevoegde waarde van populatie en ondernemingen. De potentie voor succes hangt volgens de onderzoekers samen met de voorspelbaarheid van hun groeipad. Dat is indicatief voor de fase waarin de economie van die landen zich bevindt: chaotisch of stabiel. Dit onderzoek is equivalent met mijn doel om de robuustheid van ondernemingen te kunnen voorspellen. Meer op: http://ow.ly/JK6B2

Kauffman en Darley: Natural Rationality

Dit artikel van S.A. Kauffman en V.M. Darley, in Santa Fe Proceedings, The Economy as an Evolving Complex System, beschrijft een model van een economisch systeem, waarbij het gedrag van agenten het gevolg is van de voorspellingen die ze doen over het gedrag van andere agenten in hun nabijheid. De conclusie is dat agenten beperkt rationeel gaan handelen door de interactie met hun omgeving. Dit is interessant, omdat duidelijker wordt hoe een agent (lees: bedrijf of bedrijfsonderdeel) zich kan gedragen om zijn fitness te verhogen in een veranderende omgeving. Verder lezen Kauffman en Darley: Natural Rationality

The Information

Dit is een verslag van het boek The Information van James Gleick. Hij beschrijft het ontstaan van informatie, de verzelfstandiging ervan tot taal, logica en computability en de rol van informatie in evolutie. Ik had gehoopt dat hij door zou tot het gaatje, namelijk door te beschrijven hoe computability of eigenlijk computing centraal staat in co-evoluerende systemen zoals organisaties, maar dat moet ik zelf doen.
Verder lezen The Information

Adam Smith: The Wealth of Nations

Eén van de grondleggers van de moderne economie is Adam Smith. Deze schrijver wordt, al dan niet terecht, aangehaald door allerlei schrijvers en ik vind het belangrijk om die bron zelf gelezen te hebben. Deze post is een verslag daarvan. In zijn boek ‘An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations‘ beschrijft hij de dynamica van economieën en handel. Dat is onder andere waardevol omdat hij teruggaat naar elementaire begrippen en essentiële mechanismes zoals het ontstaan van transacties, de verdeling van werk c.q. specialisatie, prijsvorming, en soorten economische agenten en hun drijfveren. De theorieën zijn goed onderbouwd, met voorbeelden en becijferingen doorspekt en aan de toenmalige realiteit gekoppeld. Verder lezen Adam Smith: The Wealth of Nations

Gedachtengang Samengevat

Turing machines zijn universele computers: ze kunnen alle goedbeschreven algoritmes in een gekozen domein uitrekenen.

Van systemen van elementaire (1-dimensionele) cellulaire automaten van (gedrags-) klasse IV is bewezen dat ze turing machines zijn.

Het is aannemelijk en logisch dat ook andere systemen die bestaan uit onderling en met andere systemen in hun omgeving interacterende deelsystemen (agent-based netwerk systemen) turing machines kunnen zijn. Dit is op dit moment niet bewijsbaar.

Het gedrag van systemen die turing machines zijn bevindt zich in een fase-overgang tussen ordelijk en chaotisch gedrag, zogenaamd complex gedrag.

Voor NK Boolean agent-based netwerksystemen is bewezen dat een selectieproces het gedrag van die systemen in het complexe gebied brengt en houdt. Daar is de totale fitness van het systeem het hoogst. Dit is op dit moment niet bewijsbaar voor alle dergelijke systemen.

Turing machines kunnen iedere fysieke vorm aannemen, zolang het fysieke voorkomen van de turing machine open is voor uitwisseling van informatie en materie met de omgeving en ver uit evenwicht is. Het gedrag van het systeem kan de kortste beschrijving zijn van het systeem zelf.

Het is logisch en aannemelijk maar niet bewijsbaar dat een bedrijf als entiteit een levend organisme is.

De evolutie van bedrijven is een integraal onderdeel van evolutionaire ontwikkeling en is een extensie van biologische evolutie die door het bestaan van mensen mogelijk is. Dit is niet bewijsbaar.

Technologische ontwikkeling is leidend voor de ontwikkeling van het economisch voortbrengingsproces en dus voor de evolutie van bedrijven. De relatieve fitness van een bedrijf op de langere termijn wordt bepaald door de mate waarin het in staat is om zich te onderscheiden van andere bedrijven.

Een agent leeft in samenhang met zijn omgeving. De omgeving bestaat uit een netwerk van andere agents waarmee hij interacteert en vaste aanwezige middelen. In het geval van een bedrijf zijn die agents andere bedrijven, de middelen zijn bijvoorbeeld grondstoffen en informatie. De interactie bestaan uit de transmissie van informatie en materie. De eenheid van culturele transmissie, concepten, zijn memes.

Een bedrijf co-evolueert als gevolg van die interacties met de andere entiteiten in dat netwerk in een proces van mutatie, en selectie op grond van hun fitness. De aard van het evolutieproces van bedrijven is, anders dan in het geval van biologische evolutie, cultureel en dus niet generatiegebonden en selectie is niet-natuurlijk.

Het gedrag van een complex systeem zoals een bedrijf wordt bepaald door de positie van het systeem in zijn parameterruimte. Het kan worden gestuurd door aanpassingen aan de parameters van het systeem.